Hệ thống báo cháy là một trong những thiết bị không thể thiếu tại các tòa nhà, khu dân cư, trung tâm thương mại,… Hệ thống này bao gồm nhiều thiết bị nhằm phát hiện các dấu hiệu của đám cháy. Hệ thống cảnh báo đám cháy bao gồm 2 loại chính bao gồm: Báo cháy thông thường và báo cháy tự động. Tại nội dung bài viết sau đây Feth.vn sẽ cung cấp thêm thông tin về hệ thống cảnh báo cháy đến các bạn.
Hệ thống báo cháy là gì?
Hệ thống báo cháy là một tập hợp của nhiều thiết bị phát hiện các dấu hiệu đám cháy (khói, nhiệt, mùi) và cảnh báo nguy hiểm tự động bằng hình ảnh, âm thanh cho con người.
Hệ thống báo cháy
- Hệ thống báo cháy là hệ thống thiết bị tự động phát hiện và thông báo địa điểm cháy (theo tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 5738-2001).
- Hệ thống báo cháy tự động bao gồm: Trung tâm báo cháy, các đầu báo cháy, (tổ hợp chuông, đèn, nút ấn) và các thiết bị ngoại vi khác…
Hệ thống báo cháy gồm những gì ?
Một hệ thống thiết bị báo cháy tự động cơ bản sẽ có cấu tạo 3 phần chính: trung tâm báo cháy, thiết bị đầu vào, thiết bị đầu ra. Trong đó, trung tâm báo cháy được thiết kế dạng tủ, bao gồm các thiết bị chính: một bảng điều khiển chính, các module, một biến thế, pin.
Thiết bị đầu vào gồm đầu báo khói, đầu báo nhiệt, báo gas, báo lửa… và công tắc khẩn. Thiết bị đầu ra gồm bảng hiển thị phụ, chuông báo động, đèn báo động, đèn thoát hiểm, bộ quay số điện thoại tự động.
Việc phát hiện ra tín hiệu cháy có thể được thực hiện tự động bởi các thiết bị hoặc bởi con người và hoạt động liên tục trong 24/24 giờ. Tất cả những thiết bị này sẽ được hoạt động theo một cơ chế đơn giản nhưng hiệu quả, đảm bảo tính chính xác cao.
Hệ thống báo cháy bao gồm
- Tủ trung tâm điều khiển có nhiệm vụ cung cấp năng lượng, nhận và truyền tín hiệu, kiểm tra và điều khiển hoạt động của thiết bị khác
- Thiết bị đầu vào (đầu báo cháy, công tắc khẩn)
- Đầu báo khói
- Đầu báo nhiệt
- Đầu báo gas
- Đầu báo lửa
- Nút nhấn báo cháy
- Module giám sát, module điều khiển
- Thiết bị đầu ra phát ra tín hiệu cảnh báo
- Bảng hiển thị phụ
- Còi báo cháy, đèn báo cháy
Hệ thống báo cháy tự động là gì?
Hệ thống báo cháy tự động là hệ thống gồm tập hợp các thiết bị có nhiệm vụ phát hiện và báo động khi có cháy xảy ra.
Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của hệ thống báo cháy tự động
Quy trình hoạt động của hệ thống báo cháy, báo khói là một quy trình khép kín. Khi có hiện tượng về sự cháy (chẳng hạn như nhiệt độ gia tăng đột ngột, có sự xuất hiện của khói hoặc các tia lửa) các thiết bị đầu vào (đầu báo, công tắc khẩn) nhận tín hiệu và truyền thông tin của sự cố về trung tâm báo cháy.
Tại đây trung tâm sẽ xử lý thông tin nhận được, xác định vị trí nơi xảy ra sự cháy (thông qua các zone) và truyền thông tin đến các thiết bị đầu ra (bảng hiển thị phụ, chuông, còi, đèn), các thiết bị này sẽ phát tín hiệu âm thanh, ánh sáng để mọi người nhận biết khu vực đang xảy ra sự cháy và xử lý kịp thời.
Hệ thống báo cháy tự động
Hệ thống PCCC chia là hai hệ thông là hệ FA (Fire Alarm – hay còn gọi là hệ báo cháy) và hệ FP (Fire Protection – hay còn gọi là hệ chữa cháy).
Hệ thống FP còn chia làm nhiều hệ thống nữa như FH (chữa cháy vách tường), SP (chữa cháy tự động Sprinkler), OF (chữa cháy xả tràn…). Các hệ thống FP điều khiển đơn giản và đều không dùng thiết bị điện tử để điều khiển vì người ta sợ nó bị “treo”. Do đó hệ thống này không có PLC, ngôn ngữ lập trình gì cả.
Hệ FA là hệ thống điện tử có cấu trúc giống như một PLC. Các hãng đều giữ bí mật công nghệ chế tạo của mình. Tuy nhiên bạn hãy chú ý như sau: FA cần sự an toàn trước tiên, sau đó mới cần đến sự chính xác. Vì thế việc nghe hệ thống báo cháy báo giả là chuyện “thường ngày ở huyện”.
* FA có ba hệ thống thiết kế là:
Hệ thống báo cháy tự động có ba hệ thống bao gồm:
Hệ thống báo cháy trung tâm
Hệ conventional hay còn gọi là hệ báo cháy trung tâm. Các dây đầu dò và dây báo cháy đều kéo về 1 trung tâm duy nhất. Các dây đầu dò còn được gọi là các dây vùng (zone wire) nên người ta hay gọi hệ thống này là hệ thống báo cháy zone.
Hệ thống báo cháy địa chỉ
Hệ thống báo cháy địa chỉ hay còn gọi là hệ thống báo cháy truyền thông. Mỗi đầu dò được xem như là 1 đầu vào và mỗi đầu vào đều có 1 địa chỉ. Hệ thống truyền thông sẽ liên tục quét trạng thái của các địa chỉ. Nếu có sự cố thì trung tâm báo cháy sẽ tác động đến các đầu ra địa chỉ (các control module hay các relay module) để tác động đến các thiết bị khác như Chuông báo cháy, quạt tạo áp cầu thang, thang máy,…
Hệ thống lai giữa hai hệ thống
Hệ thống thứ ba nếu có phân biệt được gọi là hệ thống lai giữa hai hệ thống trên tức là tại 1 địa chỉ ngõ vào có thể có 2 đến 8 zone, Tại 1 địa chỉ ngõ ra có thể có 2 đến 6 ngõ ra tác động. Tuy nhiên hiện nay, các hãng đều thiết kế theo hệ thống thứ ba này và tên gọi cũng giống như hệ thống thứ hai.
Hệ thống báo cháy địa chỉ, người ta chủ trương dùng đường truyền có tốc độ rất chậm (chậm mà chắc, chính xác), dữ liệu cực kỳ thấp (chỉ khoảng 3 bít dữ liệu trở lại – càng ít bít dữ liệu càng đỡ sai sót).
Nói chung hệ thống FA là hệ thống thiết kế và lập trình rất đơn giản. Phần mềm lập trình phần lớn là các hãng tự thiết kế riêng cho mình.
Hệ thống báo cháy tự động
* Các zone của hệ thống báo cháy
Hệ thống báo cháy giống như một hệ thống PLC điều khiển. Với báo cháy vùng thì mỗi vùng coi như là một đầu vào, ngõ chuông báo xem như là một đầu ra. Vậy báo cháy zone có thể xem là một PLC mà các ngõ vào và ra đều kéo về một trung tâm.
Việc phát triển của công nghệ truyền thông nối tiếp kết hợp vào hệ thống báo cháy cho chúng ta một hệ thống báo cháy địa chỉ. Mỗi vòng loop trong báo cháy địa chỉ có thể xem như là một port thông tin tiếp nhận các thông số của ngõ vào, ngõ ra dạng remote (điều khiển thiết bị từ xa).
Việc điều khiển chuông, tiếp nhận tín hiệu báo khẩn từ các đầu báo đều qua truyền thông. Tốc độ truyền thông trong mỗi vòng loop của hệ thống báo cháy là rất thấp nên số lượng đầu báo và số lượng điều khiển chuông được các hãng tính toán hợp lý để băng thông truyền không lớn nhằm đảm bảo rằng hệ thống báo cháy luôn ổn định, không bị treo hay nhận và giải mã dữ liệu bị sai và đặc biệt là dữ liệu nhận được và tác động báo chuông trong thời gian ngắn nhất.
Trên cùng một đường dây tín hiệu lắp đặt nhiều thiết bị được gọi là zone. Ví dụ như: nút nhấn, đầu báo lửa, đầu báo gas có thể nằm cùng một zone. Một tủ trung tâm báo cháy gồm có nhiều zone. Một hệ thống báo cháy zone có thể có tới 400 vùng báo cháy.
Feth.vn vừa chia sẻ đến các bạn về hệ thống báo cháy thông thường và hệ thống cảnh báo cháy tự động. Tùy thuộc vào nhu cầu, tài chính, vị trí lắp đặt mà các đơn vị, nhà thầu có thể lựa chọn hệ thống cảnh báo cháy phù hợp. Feth.vn hiện đang cung cấp các thiết bị báo cháy chính hãng đến từ các thương hiệu hàng đầu trên thế giới.
